Υπόβαθρο του έργου
Η διασυνοριακή περιοχή, όπως προαναφέρθηκε, περιλαμβάνει δύσβατες γεωγραφικές περιοχές με απότομα βουνά και μικρά χωριά απομακρυσμένα από αστικά κέντρα και παράλληλα αποκομμένα από υγειονομικές υπηρεσίες. Για τον λόγο αυτό τέθηκε η ανάγκη εύρεσης ενός τρόπου προκειμένου να αντιμετωπιστεί το υπάρχον πρόβλημα και να δοθεί η δυνατότητα στους πληθυσμούς των απομακρυσμένων περιοχών να έχουν πρόσβαση στην πρωτοβάθμια υγειονομική φροντίδα. Ο Δήμος Ηράκλειας περιλαμβάνει στις περιοχές της επικράτειάς του περισσότερα από 20 χωριά με δύσκολη πρόσβαση σε αστικά κέντρα, ενώ παράλληλα οι κάτοικοί του είναι κυρίως ηλικιωμένοι και μετανάστες με χαμηλό εισόδημα. Κατά συνέπεια, η πρόσβαση στο κοντινότερο νοσοκομείο των Σερρών είναι δύσκολη. Η Δημοκρατία της Βόρειας Μακεδονίας αντιμετωπίζει το ίδιο πρόβλημα καθώς και η ίδια περιλαμβάνει αρκετές απομακρυσμένες περιοχές οι οποίες αντιμετωπίζουν προβλήματα πρόσβασης σε ιατρικά κέντρα. Ο Δήμος του Νόβο Σέλο περιλαμβάνει 16 απομακρυσμένα χωριά που κατοικούνται κυρίως από άτομα της τρίτης ηλικίας και οικογένειες με χαμηλά εισοδήματα. Έτσι, ενδιαφέρθηκαν και αυτοί να συμμετέχουν στο έργο. Στο πλαίσιο του έργου «HealthNET» οι δύο περιοχές προκειμένου να επιλύσουν το κοινό πρόβλημα και να βελτιώσουν τον κλάδο της υγείας σε διασυνοριακό επίπεδο θα προχωρήσουν στην ανάπτυξη κινητών ιατρικών μονάδων που θα φέρουν ένα γενικό γιατρό, ένα νοσηλευτή και έναν κοινωνικό λειτουργό, οι οποίοι θα επισκέπτονται τους πληθυσμούς στόχους σε τακτικά χρονικά διαστήματα. Οι κινητές μονάδες θα είναι εξοπλισμένες με εργαλεία ΤΠΕ για την καταγραφή του ιστορικού και των δεδομένων των ασθενών. Ο πληθυσμός-στόχος του έργου είναι οι κάτοικοι αγροτικών περιοχών που δεν έχουν εύκολη πρόσβαση σε ιατρικές υπηρεσίες μεγάλων πόλεων, κυρίως ηλικιωμένοι, άνεργοι, άτομα με ειδικές ανάγκες και άτομα με χαμηλό εισόδημα. Τα οφέλη του έργου είναι πολλαπλά. Πέρα από την βελτίωση της υγείας των κατοίκων θα μειωθούν οι εισαγωγές και ο αριθμός των επισκέψεων στα νοσοκομεία της περιοχής του έργου συμβάλλοντας έτσι στην εξοικονόμηση πόρων στον κλάδο υγείας.
Το σημείο εκκίνησης για την οριστικοποίηση του έργου ήταν ο κοινός σχεδιασμός. Η προηγούμενη εμπειρία των εταίρων σε διασυνοριακά προγράμματα έθεσε τις απαραίτητες βάσεις για την υποβολή της πρότασης. Καθώς και οι δύο εταίροι έχουν λιγοστή εμπειρία αλλά επιθυμούν να εκμεταλλευτούν τα πλεονεκτήματα των ψηφιακών συσκευών ΤΠΕ, ζήτησαν την υποστήριξη του ΔΗΜΟΚΡΙΤΟΣ ο οποίος με τη σειρά του δέχτηκε να συμβάλει με την τεχνογνωσία του παρέχοντας ένα ψηφιακό σύστημα καταγραφής και ελέγχου της κατάστασης των ασθενών.
Για να αποδείξουν την πρόθεσή τους για συνεργασία στο μέλλον, προτάθηκε σε μία κοινή επιτροπή από τις δύο χώρες να δουλεύει από κοινή οπτική γωνία, βρίσκοντας κοινές κατευθυντήριες γραμμές για το σύγχρονο τρόπο οργάνωσης ιατρικών υπηρεσιών σε χρησιμοποιώντας τα πλεονεκτήματα των σύγχρονων ψηφιακών ΤΠΕ.
Στόχοι του έργου
Το παρόν έργο έχει σκοπό να βελτιώσει την προσβασιμότητα των αγροτικών περιοχών της διασυνοριακής περιοχής σε βασικές ιατρικές υπηρεσίες. Συγκεκριμένα, και στις δύο περιοχές θα αγοραστεί μία κινητή ιατρική μονάδα, κάθε μία από τις οποίες θα εξοπλιστεί με ιατροφαρμακευτικό εξοπλισμό και εξοπλισμό ΤΠΕ. Κάθε μονάδα θα φέρει εξειδικευμένο ιατρικό προσωπικό, όπως για παράδειγμα γιατρό και νοσηλευτή, καθώς επίσης θα αναπτυχθεί και ένα πληροφοριακό σύστημα για να καταγράφεται το ιστορικό των ασθενών και οι εξετάσεις τους. Το σύστημα θα χρησιμοποιεί γνωστά πρωτόκολλα συγκέντρωσης δεδομένα ασθενών όπως τα πρότυπα HL7, Peppol.
Οι κινητές ιατρικές μονάδες θα λειτουργούν βάσει καθορισμένου σχεδίου (πρωτοκόλλου, υπό την επίβλεψη ορισμένης κοινής επιτροπής και στις δύο περιοχές), με υπεύθυνους ειδικούς που θα εστιάζουν στην έγκαιρη διάγνωση και την πρόληψη (πχ όχι μόνο εμβολιασμό αλλά και υπόδειξη στοιχειώδους ατομικής τεχνικής για την διατήρηση της υγείας) χρησιμοποιώντας σύγχρονες Τεχνολογίες Πληροφοριών και Επικοινωνιών. Στα πλαίσια μίας κοινής στρατηγικής, κάθε περιοχή θα συντάξει το δικό της επιχειρηματικό σχέδιο για την υπηρεσία κινητής μονάδας περιλαμβάνοντας τις απαραίτητες υλικές και άυλες απαιτήσεις της μονάδας. Σύμφωνα με το σχέδιο αυτό, μία πρωτοπόρος εφαρμογή κινητών ιατρικών μονάδων θα δημιουργηθεί με σκοπό την κατασκευή ενός δικτύου με άλλους οργανισμούς παροχής βασικών ιατρικών υπηρεσιών. Ο πληθυσμός στόχος του έργου είναι οι τοπικές κοινωνικές ευπαθείς ομάδες που εξαιτίας διάφορων παραγόντων όπως είναι η έλλειψη ασφάλισης, η έλλειψη μεταφορικών μέσων κλπ., δεν μπορούν να μεταφερθούν σε κοντινά κέντρα υγείας. Το έργο προάγει την καταπολέμηση του κοινωνικού αποκλεισμού, της φτώχειας και των διακρίσεων καθώς παρέχει ιατρική περίθαλψη σε ανθρώπους απομονωμένων περιοχών που δεν μπορούν εύκολα να επισκεφθούν ιατρικές μονάδες σε μεγάλα αστικά κέντρα. Ωστόσο, η σημαντικότερη συνεισφορά του «HealthNet» στο πρόγραμμα είναι η βελτίωση της πρόσβασης σε υγειονομικές υπηρεσίες σε απομακρυσμένες περιοχές της διασυνοριακής περιοχής, μειώνοντας έτσι την ανισότητα σε θέματα υγείας.
Παράλληλα, θα γίνει διοργάνωση εκδηλώσεων για την ενημέρωση και ευαισθητοποίηση του κοινού των περιοχών αυτών καθώς επίσης και τεσσάρων εργαστηρίων με σκοπό να αναπτυχθεί ένα κοινό πρότυπο για την λειτουργία των οχημάτων και τον ψηφιακό φάκελο του ασθενούς. Για την εκπαίδευση του ιατρικού προσωπικού και των επαγγελματιών υγείας, καθώς και των εργαζομένων στα κέντρα υγείας, θα πραγματοποιηθούν στο πλαίσιο του έργου «HealthNet», δύο διήμερα σεμινάρια σχετικά με πρωτόκολλα εργασίας, υπεύθυνη και επαγγελματική συμπεριφορά και λειτουργία τεχνολογικού εξοπλισμού. Με σκοπό την ομαλή λειτουργία των οχημάτων, θα εκπονηθεί ένα επιχειρηματικό σχέδιο για την παροχή υπηρεσιών πρωτοβάθμιας υγείας και ενός σχεδίου λειτουργίας των οχημάτων.
Αναμενόμενες εκροές
Oι αναμενόμενες εκροές του έργου είναι απτές και μετρήσιμες, όσον αφορά τις δράσεις και τους στόχους του. Σύμφωνα με τα πακέτα εργασίας και τις δράσεις που περιλαμβάνει το έργο, οι προσδοκώμενες εκροές είναι οι εξής:
- Μείωση του αριθμού των ασθενών που εισάγονται στα νοσοκομεία με αποτέλεσμα τη μείωση των δευτερογενών και τριτογενών δαπανών
- Προστασία των ευαίσθητων κοινωνικών ομάδων από μολύνσεις στα νοσοκομεία και υπόδειξής τους τεχνικών για να διατηρούνται μόνοι τους υγιείς
- Βελτίωση της ψυχολογικής κατάστασης των ευπαθών ομάδων
- Βελτίωση της ποιότητας ζωής των κατοίκων αγροτικών περιοχών
- Προώθηση της πρόληψης και της έγκαιρης διάγνωσης
- Μείωση των δαπανών υγείας
- Εκμάθηση των νοσηλευτών και ειδικών ιατρών να υιοθετούν μία υπεύθυνη επαγγελματική στάση και πώς να χρησιμοποιούν ΤΠΕ έξυπνες συσκευές
- Συλλογή και παραγωγή μία διαδικασίας αρχειοθέτησης του ιατρικού ιστορικού των ασθενών και των θεραπειών που έλαβαν από την κινητή μονάδα
- Πραγματοποίηση μία μελέτης σκοπιμότητας πάνω στις κινητές ιατρικές μονάδες
- Διαπεριφερειακό Μνημόνιο Συνεργασίας (MoU) θέτοντας τα θεμέλια για περισσότερες κοινές δράσεις.
Να σημειωθεί πως κύριος στόχος του έργου είναι η παροχή υγειονομικών υπηρεσιών σε απομονωμένες περιοχές. Ένας από τους πυλώνες διαμόρφωσης του συστήματος υγείας στην Ελλάδα είναι η παροχή ιατρικών υπηρεσιών από τους δήμους. Έτσι, το έργο, μεταξύ άλλων, δίνει την ευκαιρία να εξεταστεί αυτή η μορφή παρέμβασης. Επιπλέον, η διασυνοριακή προσέγγιση θα δώσει τη δυνατότητα στο εταιρικό σχήμα να αξιολογήσει και να συγκρίνει την παροχή βασικών ιατρικών υπηρεσιών από μία τοπική.
Αναμενόμενα αποτελέσματα
Η προστιθέμενη αξία του έργου απορρέει από τις παρόμοιες συνθήκες ζωής (πολλά απομακρυσμένα χωριά που κατοικούνται κυρίως από ηλικιωμένους και άπορους) στη διασυνοριακή περιοχή. Οι εταίροι θα μοιραστούν οικονομικούς και ανθρώπινους πόρους, ικανότητες και τεχνογνωσία, εμπειρίες και καλές πρακτικές ώστε να επιτύχουν τα βέλτιστα αποτελέσματα. Πιο συγκεκριμένα, η προσέγγιση που θα ακολουθήσουμε με αυτό το έργο είναι η πρωτογενής και ολοκληρωμένη υγειονομική περίθαλψη, μία καινοτόμα ιδέα που εφαρμόζεται με επιτυχία σε πολλές Ευρωπαϊκές χώρες. Ωστόσο, η Ελλάδα και η Δημοκρατία της Βόρειας Μακεδονίας δεν έχουν εφαρμόσει ακόμα τέτοια προσέγγιση.
Τα προσδοκώμενα αποτελέσματα του προγράμματος περιγράφονται ως εξής: Βελτίωση της συνεργασίας με σκοπό την επίλυση κοινών προβλημάτων σχετικά με θέματα κοινωνικής συνοχής, ανταλλαγή καλών πρακτικών, δημιουργία δικτύων και κοινών κοινωνικών πρωτοκόλλων και υγείας, βελτίωση των παρεχόμενων υγειονομικών υπηρεσιών και ελαχιστοποίηση των συνθηκών που αποκλείουν ευαίσθητες κοινωνικές ομάδες, με την εισαγωγή κινητών ιατρικών μονάδων για τις ευπαθείς αυτές κοινωνικές ομάδες που δεν έχουν πρόσβαση στα υγειονομικά κέντρα. Τα αποτελέσματα του προγράμματος εστιάζουν κυρίως στις ίσες ευκαιρίες και την αντιμετώπιση των διακρίσεων, αφού το πρόγραμμα έχει σαν στόχο τη βελτίωση των υπηρεσιών και των συνθηκών που ζουν οι ευπαθείς ομάδες.
Ειδικότερα, το έργο θα οδηγήσει:
α) στην αναδιοργάνωση δύο ιατρικών ιδρυμάτων: της ιατρικής μονάδας του Δήμου του Νόβο Σέλο και της ιατρικής μονάδας του Δήμου Ηράκλειας
β) στην ανάπτυξη δύο ιατρικών συστημάτων ΤΠΕ, ένα για την Ελλάδα και ένα για τη Δημοκρατία της Βόρειας Μακεδονίας, γ) στην παροχή βασικής ιατροφαρμακευτικής περίθαλψης σε αγροτικούς πληθυσμούς, 11.567 Σκοπιανούς και 21.145 Έλληνες πολίτες, συνολικά 32.712 κατοίκους αγροτικών περιοχών της διασυνοριακής περιοχής.
Επιπλέον, το έργο θα εφαρμόσει μία καινοτόμα προσέγγιση παροχής υγειονομικών υπηρεσιών από μία δημόσια αρχή και ένα νοσοκομείο της διασυνοριακή περιοχή. Κατά συνέπεια θα προκύψουν χρήσιμα αποτελέσματα τα οποία θα μπορούν να χρησιμοποιηθούν στο μέλλον.
Author
